[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.KL Warschau działał przez dwa lata:od pazdziernika 1942 r., tj.od głównej likwidacji getta, do sierpnia 1944 r., tj.do PowstaniaWarszawskiego, kiedy to obóz został ewakuowany.LAGER NA KOLENajwcześniej powstał obóz w osiedlu Warszawa-Koło.Stało się to już na przełomie 1939/1940,tj.w tym samym czasie, kiedy opracowano Plan Pabsta dotyczący likwidacji Warszawy jako stolicyPolski.Lager na Kole był położony w sprzyjających dla utajnienia warunkach naturalnych.Wybudowany został na terenie niezasiedlonym za miejscowym laskiem, w bezpośrednimsąsiedztwie strzeżonych niemieckich zakładów zbrojeniowych w Forcie Bema, za którymi niecodalej znajdowało się niemieckie lotnisko Bemowo.Lager na Kole nie od razu był obozem koncentracyjnym.Najpierw, podobnie jak Majdanek,pełnił funkcje obozu jenieckiego (Kriegsgefangenenlager), w którym internowano część oficerówi żołnierzy Wojska Polskiego z kampanii wrześniowej.Przebywający w Lagrze wojskowi bylizmuszeni pracować przy wznoszeniu urządzeń fortyfikacyjnych, w hangarach oraz przy budowielicznych na tym terenie bunkrów i schronów.Z dyrektyw Himmlera z 9 pazdziernika 1942 r.wynika, iż już na podstawie wcześniejszego rozkazu Lager na Kole przekształcony został w obózkoncentracyjny.Po przekształceniu obozu w koncentracyjny więziono w nim głównie cywilnych mieszkańcówWarszawy.Ze zdjęć lotniczych wykonanych nad Warszawą w 1947 r., przekazanych dla śledztwa przezSztab Generalny Wojska Polskiego, wynika, że Lager na Kole zajmował powierzchnię ponad 20ha, na której stało 55 baraków.W głębi lasku, gdzie były rozlokowane baraki dla więzniów,usytuowano obiekt, widoczny na wymienionych zdjęciach, w kształcie dużej litery T".Po obiekcietym zachowały się do dnia dzisiejszego fundamenty, na podstawie których można było odtworzyćprawdopodobną całość tego obiektu śmierci" (Szczegółowy opis znajduje się w Protokolesądowych oględzin z 9 i 12 X 1990 r." oraz na szkicach kartograficznych terenu obozu i tegoobiektu, zamieszczonych w rozdziale: Wykaz dokumentów".).Był on wieloczęściowy i miał obokbudynki towarzyszące.W zachowanej konstrukcji budowli biegły stwierdził wybetonowanyścianami prostokątny dół o wymiarach 5 x 12 m oraz wewnątrz budowli obudowany ścianamicementowymi wykop pod piecowisko.Do obiektu tego, jak podawali świadkowie, Niemcydoprowadzali wewnętrznymi drogami leśnymi więzniów z Lagru, nieraz także i osoby z zewnątrz,i w tym obiekcie ich likwidowali" (świadkowie: A.Satora, Z.Augustyniak).W 1942 r.dowódca SS i policji w Dystrykcie Warszawskim na interwencję Wehrmachtudomagającego się aresztowań zakładników, by przeciwdziałać sabotażom w przemyślezbrojeniowym, stwierdził, że to nie ma sensu, bo i tak odbywają się egzekucje (APW, Anit desDistrikts Warschau, sygn.883).W dniu 27 września 1943 r.na konferencji policyjnej, dotyczącejstanu bezpieczeństwa w Generalnej Guberni, SS-Oberfuhrer Walther Bierkamp stwierdził, żew Warszawie ukrywa się 25 tys.byłych polskich oficerów, których należy uznać za członków grupterrorystycznych i rozstrzelać.Więzniowie Lagru na Kole likwidowani byli nie tylko w miejscowym obiekcie śmierci".ZwiadekMaria Cygan i świadek Marian Cygan, którzy w czasie okupacji zamieszkiwali na Kole, podali, że Niemcy wywozili więzniów z baraków ciężarowymi samochodami >budamiGęsiówkaGęsiówkaGęsiówkaGęsiówcestudniGęsiówkęGęsiówceGęsiówceGęsiówkęSkryGęsiówkaGęsiówkiGęsiówkiplaża muszelkamiWydaj kolegęamfiteatrGęsiówkaSkryGęsiówkaGęsiówkaGęsiówkiGęsiówki
[ Pobierz całość w formacie PDF ]