[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.1° poprawnie zbudowanymi formuÅ‚ami bÄ™dÄ…: a) atomiczne formuÅ‚y bÄ…dz zmien-ne zdaniowe, bÄ…dz funkcje propozycjonalne, b) poprawnie zbudowane formuÅ‚ypoprzedzone kwantyfikatorem du\ym '" fx , fy , '"( p (" fx ),& ,'"x xy'" '"maÅ‚ym - (" fx , (" fy , ("( p (" fx) ,& , oraz abstraktorem x fx , y fy ,& ,x y xc) formuÅ‚y utworzone z poprawnie zbudowanych formuÅ‚ za pomocÄ… funktorówprawdziwoÅ›ciowych (i nawiasów); ustala siÄ™, \e kwantyfikator wiÄ…\e mocniejni\ ka\dy funktor prawdziwoÅ›ciowy oraz \e zasiÄ™g kwantyfikatora rozciÄ…gasiÄ™ do pierwszego dwuargumentowego funktora prawdziwoÅ›ciowego, chyba\e nawiasy stanowiÄ… inaczej.2° tezami jednargumentowego rachunku predykatów bÄ™dÄ…21:a) przyjÄ™te aksjomatycznie tezy rachunku zdaÅ„ i nastÄ™pujÄ…ce dwie formuÅ‚y:'" fx ƒ" fy - prawo implikacji podstawieniowej (nowoczesne ujÄ™ciextradycyjnej zasady dictum de omni" - co orzeka siÄ™ prawdziwieo wszystkich, to równie\ i o niektórych)fy ƒ" (" fx - prawo egzystencjalnej generalizacji,xb) wyniki odpowiedniego stosowania do tez systemu nastÄ™pujÄ…cych reguÅ‚:1) podstawiania (za równoksztaÅ‚tne zmienne zdaniowe odpowiednio rów-noksztaÅ‚tnych formuÅ‚ zdaniowych poprawnie zbudowanych i za wolnezmienne nazwowe innych zmiennych nazwowych, byle \adna dotych-czasowa wolna zmienna nie staÅ‚a siÄ™ zwiÄ…zanÄ…, a zwiÄ…zana wolnÄ…),2) odrywania nastÄ™pnika, gdy tezÄ… jest jego poprzednik i caÅ‚a implikacja,3) doÅ‚Ä…czania kwantyfikatora du\ego w nastÄ™pniku (o ile poprzednik niezawiera zmiennej takiej, jak przy kwantyfikatorze), a maÅ‚ego w po-przedniku implikacji (o ile w nastÄ™pniku nie ma zmiennej takiej, jakprzy kwantyfikatorze),4) opuszczania kwantyfikatora du\ego w nastÄ™pniku lub maÅ‚ego w po-przedniku implikacji,21Mo\na sprawdzać niektóre poprawnie zbudowane schematy rachunku predykatów zapomocÄ… tzw.diagramów Venna, które bÄ™dÄ… scharakteryzowane na poczÄ…tku paragrafu poÅ›wiÄ™conegosylogistyce.3015) zastÄ™powania schematów odpowiadajÄ…cych jednej stronie podanychni\ej definicji drugÄ… jej stronÄ…:D.1 '" fx =~ (" ~ fxx x22D.2 (" fx =~ '" ~ fxx xNajbardziej typowe prawa rachunku kwantyfikatorów dotyczÄ… ruchu kwanty-fikatorów, ich skÅ‚adania i rozdzielania oraz przemiennoÅ›ci kolejnoÅ›ci kwanty-fikatorów.Do pierwszej grupy nale\Ä… np.prawa przesuwania kwantyfikatorasprzed caÅ‚ej implikacji przed poprzednik, o ile nastÄ™pnik jest wyra\eniem nieza-le\nym:'"( fx ƒ" p) a" (" fx ƒ" px x("( fx ƒ" p) '" fx ƒ" px xW drugiej grupie jest np.prawo rozdzielania kwantyfikatora szczegółowegomiÄ™dzy czÅ‚ony implikacji:("( fx ƒ" gx) a" '" fx ƒ" (" gxx x xoraz skÅ‚adania du\ego kwantyfikatora sprzed czÅ‚onów alternatywy:'" fx (" '" gx ƒ" '"( fx (" gx)x x xDo trzeciej grupy nale\y np.prawo przestawiania kwantyfikatorów niejednorod-nych (jednorodne wolno zawsze przestawiać):(" '" fxy ƒ" '" (" fxyx y y x22Mo\na wiÄ™c wyeliminować du\y kwantyfikator za pomocÄ… maÅ‚ego i odwrotnie, lecznale\y poÅ‚o\yć przed i po kwantyfikatorze negacjÄ™.Znak równoÅ›ci wystÄ™pujÄ…cy w obu definicjachtraktowany jest metajÄ™zykowo i wskazuje, \e mo\na zastÄ™pować jednÄ… stronÄ™ równoÅ›ci przezdrugÄ….Czasem uwyraznia siÄ™ ten fakt, piszÄ…c =df".W rachunku kwantyfikatorów budowanyminnÄ… metodÄ…, np.zaÅ‚o\eniowÄ…, mamy prawa zastÄ™powania kwantyfikatorów: '" fx a"~ (" ~ fxx xoraz (" fx a"~ '" ~ fx , w których wystÄ™puje funktor równowa\noÅ›ci.Prawom tym odpowiadajÄ…x xnastÄ™pujÄ…ce sformuÅ‚owania: Ka\dy przedmiot ma danÄ… wÅ‚asność wtedy i tylko wtedy, gdy nieistniejÄ… przedmioty nie majÄ…ce tej wÅ‚asnoÅ›ci.IstniejÄ… przedmioty majÄ…ce danÄ… wÅ‚asność wtedy itylko wtedy, gdy nie ka\dy przedmiot nie ma tej wÅ‚asnoÅ›ci.Analogicznie do praw de Morgana (bokwantyfikator du\y odpowiada koniunkcji, a maÅ‚y alternatywie) mamy prawa negowaniakwantyfikatorów: '" fx a"~ (" ~ fx i (" fx a"~ '" ~ fxx x x x302R a c h u n e k z b i o r ó w , czyli formalna teoria dziaÅ‚aÅ„ na zbiorach orazstosunków zachodzÄ…cych miÄ™dzy zbiorami, bywa w logice nadbudowany na ra-chunku zdaÅ„ i rachunku kwantyfikatorów.Mo\na go jednak potraktować auto-nomicznie (np.jako pewnÄ… interpretacjÄ™ algebry Boole'a) lub jako wstÄ™pnÄ… częśćmatematycznej teorii mnogoÅ›ci
[ Pobierz całość w formacie PDF ]