[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Agatokles nie zadowolił się tym, że z biedakanagle stał się bogaczem, lecz uprawiał piracki rozbój przeciw włas-nej ojczyznie.To tylko go ocaliło, że jego towarzysze wzięci do nie-woli i torturowani wyparli się wszelkiej z nim znajomości.Dwakroćchciał zdobyć władzę w Syrakuzach i dwakroć musiał pójść nawygnanie.2.Murgantyjczycy5, wśród których przebywał na wygnaniu, wnienawiści do Syrakuzan mianowali go najpierw pretorem, a póz-niej głównym wodzem.Podczas tej wojny zdobył miasto Leontium6i rozpoczął oblężenie ojczystych Syrakuz.Na ich prośbę wódz karta-giński, Hamilkar, odłożywszy na bok swoje wrogie uczucia, udzieliłim pomocy wojskowej.Tak więc w tym samym czasie Syrakuzbronił wróg z obywatelską miłością i atakował obywatel z wrogąnienawiścią.Kiedy Agatokles zorientował się, że obrona miasta jestsilniejsza niż atak, wyprawił posłów do Hamilkara prosząc go,aby pośredniczył w zawarciu pokoju między nim a Syrakuzanami.Za to przyrzekł mu ze swej strony szczególne zobowiązania.Pełennadziei Hamilkar zawarł z nim układ o wzajemnej pomocy, dzię-ki któremu ma otrzymać od Agatoklesa tyle posiłków dla wzmoc-nienia własnej potęgi, ile sam ich użyczy na wojnę przeciw Syra-kuzanom.Dlatego też nie tylko zawarto pokój z Agatoklesem, alenawet dano mu stanowisko pretora7 w Syrakuzach.Wtedy położono,przed Agatoklesem insygnia Cerery8, na które położył on rękę i wobecności Hamilkara przysiągł wierność Punijczykom.Otrzymawszynastępnie od Hamilkara pięć tysięcy żołnierzy afrykańskich, wy-mordował najbardziej wpływowych obywateli, po czym pod pre-tekstem nowej organizacji władzy nakazał zwołać zgromadzenie lu-dowe w teatrze oraz przedtem zebrać się senatorom w gimnazjo-nie9 niby w celu wcześniejszego omówienia niektórych spraw.Kiedywszystko w ten sposób zarządził, posłał wojsko, aby obstawiło ludi wymordowało senatorów.Po tej masakrze polecił także zgładzićco bogatszych i znakomitszych przedstawicieli ludu.3.Tak załatwiwszy sprawy państwa Agatokles uczynił pobór dowojska i zorganizował armię.Przy jej pomocy nagle zaatakowałsąsiednie miasta, które nie podejrzewały go o nieprzyjazne za-5Murgantia albo Morgantium, miasto w środkowo-wschodniej części Sy-cylii.6Leontium albo Leontini na północ od Syrakuz, w połowie drogi z Mur-gancji.7Po grecku stratega.Rok 319/318.8Syrakuzańczycy wielką czcią otaczali boginią zbiorów, Korą (Ceres).9Miejsce ćwiczeń sportowych i innych zajęć, położone przy agorze, zwaneTimoleonteum.Wydarzenia odnoszą sią do 317 r.przed Chr. miary.W straszny sposób za zgodą Hamilkara dręczył równieżsprzymierzeńców kartagińskich.Z tego powodu zanosili oni do Kar-taginy skargi nie tyle na Agatoklesa, co na Hamilkara.Wykazywali,że pierwszy jest despotą i tyranem, drugi zaś zdrajcą, który lossprzymierzeńców powierzył w zawartym układzie najbardziej okrut-nemu wrogowi.Jak na początku poręką przymierza uczynił Syra-kuzy, miasto zawsze nieprzyjazne Kartagińczykom i rywalizującez nimi w panowaniu nad Sycylią, tak obecnie temu samemu wro-gowi pod pretekstem pokoju wydał ponadto miasta sprzymierzone10.Ostrzegają więc Kartagińczyków, że zdrada ta wkrótce rykoszetemspadnie na nich samych i niebawem poznają, ile zła wyrządzili nietyle Sycylii, ile samej Afryce.Na skutek tych skarg senat zapłonął gniewem przeciw Hamilka-rowi.Lecz ponieważ piastował on władzę wojskową, przeprowadziłw tej sprawie tajne głosowanie, zaś głosy wrzucone do urny kazałopieczętować i nie ujawniać ich wcześniej, aż nie przybędzie z Sy-cylii drugi Hamilkar, syn Giskona.Jednak te chytre plany Punij-czyków oraz nie ujawnione opinie uprzedziła śmierć Plamilkara.Przychylny los zesłał uwolnienie dla wodza, na którego współoby-watele wydali wyrok nieprawnie, bo nie wysłuchali jego racji.Te wydarzenia dały Agatoklesowi okazję do wszczęcia wojny z Pu-nijczykami.Swój pierwszy atak11 skierował on przeciw Hamilka-rowi, synowi Giskona.Poniósł jednak klęskę i wycofał się do Sy-rakuz, aby wznowić działania wojenne z większymi siłami.Leczi w następnej bitwie spotkał go taki sam los, jak w pierwszej.4.Zwycięzcy Punijczycy otoczyli Syrakuzy.Wtedy Agatokles po-stanowił przenieść wojnę do Afryki.Zdawał sobie bowiem sprawęz tego, że ani nie posiada równych im sił, ani nie jest dostatecznieprzygotowany, by przetrwać oblężenie.Ponadto opuścili go sprzy-mierzeńcy, których oburzył swym okrucieństwem.Wykazał on jed-nak nadzwyczajną zuchwałość: wypowiedział wojnę miastu tychwrogów, którym nie mógł sprostać na ziemi należącej do własnegomiasta, pragnął zawojować obce tereny, chociaż nie potrafił obronićswoich własnych, jako pokonany chciał zadrwić ze swoich zwycięz-ców.Nie mniej godne podziwu niż sam pomysł było także to, iżw sprawie tej zachowano całkowitą tajemnicę.Agatokles oznajmiłludowi jedynie to, że odkrył drogę wiodącą ku zwycięstwu; niechtylko obywatele wzmocnią swego ducha na krótki czas oblężenia;temu zaś, komu nie odpowiada obecna sytuacja, niech pozwolą spo-kojnie odejść.Kiedy odeszło tysiąc sześćset mieszkańców, pozosta-łych zaopatrzył w żywność i pieniądze potrzebne, aby przetrwać10Agrygent i Gelę, miasta portowe na zachód od Syrakuz.11Miał on miejsce nad rzeką Himerą latem 311 albo 310 r.przed Chr. oblężenie.Sam zabrał tylko pięćdziesiąt talentów na bieżące wy-datki uważając, że resztę lepiej zdobyć na wrogu niż wziąć od sprzy-mierzeńców
[ Pobierz całość w formacie PDF ]