[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.) doszło do hellenizacji Palestyny, co oznaczało, że grecki sposób życia zaczął przenikać do miejscowego.Wraz z grecko-syryjską okupacją przez króla Antiocha IV (175-164 p.n.e.) rozpoczęły się nieustanne utarczki, przybierające na intensywności i zasięgu.W trakcie tych potyczek Antioch IV wkroczył nawet w 169 roku p.n.e.do Świątyni, co w oczach Żydów było zbezczeszczeniem tego miejsca, gdyż wejście tam nie-Żyda było zakazane pod groźbą kary śmierci.Antioch zakazał wreszcie składania wszelkich ofiar, świętowania szabatu, obrzezania (z którego Grecy i tak się zresztą zawsze naigrywali) i osadził w Świątyni kult Zeusa Olimpijskiego.Wobec takich poczynań zrodził się ruch sprzeciwu; grupa ludzi rozpoczęła walkę o wolność; była ona skupiona wokół kapłana Matatiasza i jego trzech synów: Judy Machabeusza, zwanego Młotem (Makkabaios), Jonatana, Szymona.W rezultacie walk Świątynię wyzwolono.Pytanie dotyczące życia pośmiertnego jest tak stare jak sama ludzkość, gdyż śmierć zawsze stawia pytanie o życie po śmierci.W czasach zwiększonych militarnych wymagań od wojowników, ich gotowości do umierania i motywacji do walki -pytanie o życie po śmierci staje się pilne i rozwiązuje się ewentualnie już wcześniej sformułowanymi odpowiedziami.Na przykład Perykles (429 p.n.e.), wielki grecki wódz i mówca, dawno już odkrył militarno duszpasterskie znaczenie tych odpowiedzi.W swoim uroczystym przemówieniu ku czci Ateńczyków zabitych pod Samos powiedział, zdaniem Plutarcha: „Mężczyźni ci stali się nieśmiertelnymi jak bogowie gdyż oddali życie za ojczyznę"[278].Podczas gdy u Żydów wiara w zmartwychwstanie znalazła szersze uznanie i rozpowszechniła się dopiero w związku z wojnami machabejskimi w II wieku przed narodzeniem Chrystusa, w świecie kultury greckiej wiara w dalsze życie po śmierci dawno już przeniknęła do powszechnej świadomości ludzi; spotykamy ją na przykład u Platona i stoików, w greckich religiach mistycznych i wierzeniach ludowych.Jednak większy wpływ na Żydów od greckich wyobrażeń o nieśmiertelności miała perska wiara w zmartwychwstanie.Z Persami Żydzi pozostawali w ścisłych kontaktach, gdyż w latach 539-333 przed narodzeniem Chrystusa byli pod perskim zwierzchnictwem.Twórcą religii perskiej był Zaratustra (prawdopodobnie VII/VI wiek p.n.e.).Jako zaciekły wróg wszelkich krwawych ofiar pozostawał on w konflikcie z kapłanami Mitry składającymi ofiary z byków.Wyobrażenia religii perskiej dotyczące losów człowieka po śmierci zostały około 600 roku p.n.e.opisane w Gatha, świętych pismach, sięgających pochodzeniem czasów Zaratustry.Według tego poglądu dusza przez trzy dni pozostaje w martwym ciele.U schyłku czwartego dnia po śmierci dusza udaje się do mostu „cynwat", który rozciąga się nad otchłanią piekła.Tam waży się dobre i złe uczynki ludzi.Waga rozstrzyga o wyroku.Jeżeli dobre uczynki przechylają szalę, dusza zostaje wprowadzona do raju.W przeciwieństwie do nich dusze złe spadają z mostu do piekła, które znajduje się w dole pod nim.Tam, do momentu zmartwychwstania, zostają poddane katuszom.Na dzień sądu nad światem wszystkie dusze mają otrzymać z powrotem swoje ciała i wtedy zostaną ostatecznie osądzone przez mądrego Boga-Stwórcę Ahura Mazdę (Ormuzda).Ludzie źli wrócą do piekła, ale tylko na trzy dni; potem wszyscy, dobrzy i źli, wraz z całą ziemią zostaną ogarnięci przez oczyszczający ogień, przez potop roztopionego metalu.Dobrzy odczują to niczym kąpiel w ciepłym mleku, dla złych będzie to podobne do ognia piekielnego.Ale i oni zostaną przez ów ogień oczyszczeni.Więcej: cała ziemia zostanie przez ten ogień oczyszczona i dzięki temu przekształci się w raj, w którym wszyscy będą razem zamieszkiwali w doskonałych ciałach[279].Temu, kto dzisiaj przybędzie do Bombaju, Hindusi zwrócą uwagę na „wieżę milczenia" na wzgórzu Malabar.Tam w miejscu odgrodzonym od ciekawości fotografów wykłada się sępom na pożarcie ciała parsów.Parsowie, jak sama nazwa wskazuje, wywodzą się z Persji.Są to strażnicy staroperskiej religii, którzy na skutek islamizacji Persji wywędrowali do Indii.Stanowią oni wpływową i uznaną indyjską grupę etniczną, którą spotyka się w całych Indiach i która w decydujący sposób przyczyniła się do uprzemysłowienia Indii.Ich centrum stanowi właśnie Bombaj.To, że nie palą zwłok, jak to jest w Indiach w zwyczaju, ponieważ nie chcą zwłokami skalać ognia - związane jest z ich kultem ognia.Ten kult ognia, który przetrwał tysiąclecia, jest jeszcze dzisiaj silniejszy od dreszczu grozy, która niejednego parsa może ogarnąć przed śmiercią w obliczu „wież milczenia".Ogień, w międzyczasie znany już chrześcijanom jako czyściec i ogień piekielny, wywodzi się nie tylko z perskich wyobrażeń o końcu czasów; odgrywał on również olbrzymią rolę w wyobrażeniach o końcu czasów u Greków, przede wszystkim w koncepcjach stoickich.Późno w porównaniu z innymi religiami, bo dopiero w czasie wojen machabejskich w II stuleciu przed narodzeniem Chrystusa, myśl o życiu po śmierci nabiera u Żydów znamion przekonania o charakterze pewności
[ Pobierz całość w formacie PDF ]