[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Słońce pojęte jest tutaj w sensie objawiania się przezeń Boga (zob.2, 148; 4, 382 n).Rozdział IV76 Por.wyżej 150 n.77 27 sierpnia 70 r.78 Utrata godła mogła także pociągnąć za sobą karę.Wymieniony niżej Eleazar(227) jest tym samym, co wymieniony w 4, 518.79 Ananos z Emmaus już występował w 5, 531 jako wykonawca wyroku na kapła-nie Mattiasie i jego synach.Być może Magaddates, będący tutaj ojcem Archelaosa, jesttym samym, co Bagadates, ojciec Mattiasa, w cytowanym miejscu, lecz nastąpiło po-mieszanie imion synów.O Emmaus zob.l, 222, przyp.182.80 Odprawienie oznacza odesłanie z przesłuchania.81 Według 5, 201 bramy świątyni obite były złotem i srebrem, to ostatnie topiło sięszybciej.82 Popołudnie 8 Loos (27 sierpnia) i następująca noc.83 28 sierpnia 70 r.84 Wymienieni wyżej dwaj dowódcy już byli wspomniani (Tyberiusz Aleksander— zob.2, 220, przyp.143, Sekstus Cerealiusz — 3, 310, przyp.97).Ten pierwszy wy-stępuje tutaj jako praefectus castrorum, co oznacza, jeśli chodzi o legiony egipskie, naj-wyższą rangę.85 Larcius Lepidus (znany z napisu na nagrobku — CIL X 6659) był za Wespazja-na dowódcą X legionu (Fretensis).Dowódca XV legionu Titus Frigius jest to prawdopo-dobnie M.Titius Frugi, konsul z 80 r.Fronto Heteriusz (według niektórych kodeksówHeternios lub Liternios) nie jest bliżej znaną postacią.M.Antonius Julianus jest nazwa-ny co może oznaczać zarządcę politycznego (prokuratora) albo urzędnikafinansowego w służbie Tytusa.Jest on, być może, tym samym, którego wymienia Min-cjusz Feliks (Octavius 33, 4) i który też pisał o Żydach.Dowódcy XII legionu (Fulmina-ta) Józef tutaj nie wymienia.86 Prokuratorowie i trybuni, o których tutaj mowa, to są funkcjonariusze admini-stracyjno-finansowi i podlegli urzędnicy.87 Są to Żydzi z diaspory, którzy przybywali do Jerozolimy szczególnie w czasieŚwięta Paschy.88 Szczególnie chodzi o nieustawienie machin wojennych (zob.wyżej 121).89 Chrześcijański pisarz z IV wieku Sulpicius Severus, który może korzystał z za-ginionego pisma Tacyta, twierdzi przeciwnie niż Józef, że Tytus chciał zniszczyć Przy-bytek.Niektórzy sądzą, że Józef chciał oczyścić Tytusa z zarzutu okrucieństwa, aleogólnie przyjmuje się, że Sulpicius Severus nie korzystał z żadnego źródła dawniejsze-go, jest tendencyjny i nie zasługuje na wiarę.90 28 sierpnia 70 r.(Niese).91 Wcześnie rano.92 Data spalenia pierwszej świątyni przez Nebukadnezara ma dwie wersje w Sta-rym Testamencie — zgodną z podaną przez Józefa (10 dzień miesiąca Loos, 30 sierpnia— hebr.Ab u Jer 54, 12) i niezgodną zawartą w 2 Krl 25, 8 (7 Ab).Tradycja żydowskawyrównywała te różnice, podając jako datę spalenia świątyni 9 Ab.93 Józef daje tutaj jak i niżej w 268 wyraz cyklicznej koncepcji czasu, charak-terystycznej dla święta klasycznego.94 Albo przez złote okno.95 Żołnierz wrzucił zapaloną głownię do pomieszczenia, w którym znajdowały sięzapasy i odzież.Działał on w tym wypadku jako narzędzie woli Bożej („z nieziemskiejpodniety").96 Żydzi nie dopuszczali myśli o spaleniu się samego Przybytku.W tej końcowejwalce prorocy zelotów mocno wierzyli w pomoc Bożą (por.5, 459; 6, 285).97 „Wejścia" to są pylony, ponieważ bramy i krużganki między zewnętrznyma wewnętrznym dziedzińcem stały w ogniu.98 O wejściu Pompejusza do miejsca świętego była mowa w l, 152 Józef jednakani tam, ani tu nie mówi wyraźnie, czy to było miejsce „święte" (sanctum) czy „święteświętych" (sanctum sanctorum), do którego miał dostęp tylko arcykapłan i zapewne we-szli Rzymianie, lecz Józef nie chce ich kompromitować.99 Rozluźnienie dyscypliny i osłabienie autorytetu wodza zdaje się świadczyć, żeprawdziwe jest twierdzenie Józefa, że Tytus nie pragnął zniszczenia Przybytku.100 Tak jest literalnie po grecku, ale faktycznie chodzi o pokrycie złotem.101 Istotnie, miejsce „święte świętych" było pogrążone w mroku.102 Por.wyżej (250).103 Podane tu liczby nie są zgodne z danymi w Antiq.10, 147 i 20, 224-251
[ Pobierz całość w formacie PDF ]