[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Nowe wrażenia zmysÅ‚owe sÄ… podobne do padajÄ…cego deszczu, który wypeÅ‚nia koleiny wyrzeźbione przez wczeÅ›niejsze opady.Owe szlaki wodne w mózgu sÄ… wÅ‚aÅ›nie wyznawanymi przez nas przekonaniami DziÄ™ki powyżÂszym rozważaniom możemy zrozumieć, dlaczego George i Bili z przykÅ‚adu opisanego w poprzednim rozdziale odmiennie zareagowali na ten sam komunikat, odmiennie oceniali samych siebie, inaczej siÄ™ zachowywali, a w rezulÂtacie osiÄ…gnÄ™li rożne wyniki.Nie wszystkie nasze doÅ›wiadczenia majÄ… charakter osobistych przeżyć.Czytamy książki, oglÄ…damy telewizjÄ™ i poznajemy inne Å›rodowiska, tj.indywidualne mapy innych ludzi.Jednakże gromadzona wiedza zawsze odbieraÂna jest przez ten sam ukÅ‚ad poÅ‚Ä…czeÅ„ neuronalnych, którym posÅ‚ugiwaliÅ›my siÄ™, kiedy na szkolnym boisku ktoÅ› kopnÄ…Å‚ nas w kostkÄ™ lub gdy czekaliÅ›my stremowani na swój pierwszy wystÄ™p podczas szkolnej akademii.Z chwilÄ… zarejestrowania przez mózg doÅ›wiadczenia „z drugiej rÄ™ki" przestajÄ… rożnie siÄ™ od przeżyć osobistych.Czasami nie jesteÅ›my pewni, czy okreÅ›lone wspoÂmnienie dotyczy wydarzeÅ„ rzeczywistych, wyobrażonych czy może przeżyć ze snu.W najlepszym razie przechowywane w pamiÄ™ci informacje ulegajÄ… znieksztaÅ‚ceniu wówczas, gdy przywoÅ‚ujemy wspomnienie i próbujemy je zmienić.Przypominane wydarzenia mogÄ… być w istocie „wspomnieniami wspomnieÅ„ o wspomnieniach".Zatem sytuacje, które nigdy nie odzwiercieÂdlaÅ‚y rzeczywistoÅ›ci (bÄ™dÄ…c wÅ‚asnÄ…, przefiltrowanÄ… jej reprezentacjÄ…), z każÂdym kolejnym przypomnieniem odzwierciedlajÄ… jÄ… w coraz mniejszym stopÂniu.Jest rzeczÄ… caÅ‚kowicie naturalnÄ…, ze wypieramy z pamiÄ™ci bolesne wydarzenia, natomiast przechowujemy w niej chwile przyjemne, które w miarÄ™ upÅ‚ywu lat nabierajÄ… jeszcze wiÄ™kszego uroku.Powiedzenie „czas jest najlepszym lekarzem" odzwierciedla ów sposób znieksztaÅ‚cania wspomnieÅ„.MyÅ›li, które towarzyszÄ… nam podczas czytania książki, sÅ‚uchania audycji raÂdiowej lub w chwili rozmarzenia, mogÄ… oddziaÅ‚ywać na Å›cieżki neuronalne, tworzÄ…c nowe lub zmieniajÄ…c dawne przekonania w wyniku doÅ›wiadczeÅ„ „poÂÅ›rednich".Innym czynnikiem, ksztaÅ‚tujÄ…cym przekonania, sÄ… wyniki osiÄ…gane w przeszÅ‚oÅ›ci, tj.rzeczywiste osiÄ…gniÄ™cia każdego z nas.Jeżeli twoje zvcie byÅ‚o jednym pasmem sukcesów, utwierdzasz siÄ™ w przekonaniu, ze osiÄ…gnÄ…ÂÅ‚eÅ› wysoki poziom umiejÄ™tnoÅ›ci w wybranej dziedzinie.Należąc jednak do wiÄ™kszoÅ›ci, która oprócz satysfakcji doznaÅ‚a również rozczarowaÅ„, możesz interpretować swoje dziaÅ‚ania dość rożnie.OszaÅ‚amiajÄ…cy sukces, odniesiony u progu kariery, doÅ›wiadczony kolega może uznać za „szczęście debiutanta", niszczÄ…c w ten sposób twojÄ… wiarÄ™ w siebie, nawet jeÅ›li byÅ‚a ona oparta na rzeczywistych osiÄ…gniÄ™ciach.Dotychczasowe rezultaty naszych wysiÅ‚ków, nie pozostajÄ… zatem bez wpÅ‚ywu na obecne przekonania Owe rezultaty czÄ™sto kwalifikujemy jako „sukcesy" lub „porażki" SÅ‚owa te sÄ… jednak tylko subiekÂtywnÄ… interpretacjÄ… obiektywnych wyników i nie znajdujemy dla niej logiczÂnego, racjonalnego wytÅ‚umaczenia Nawet najwiÄ™ksze powodzenie nie skÅ‚oni pesymisty do zmiany negatywnej interpretacji wÅ‚asnych zachowaÅ„.Pozbawiony wiary w siebie, bÄ™dzie on interpretowaÅ‚ sukces jako „fart", nie oczekuÂjÄ…c kolejnych uÅ›miechów losu.I na odwrót osoba o optymistycznym nastaÂwieniu znajdzie najkorzystniejsze dla siebie wytÅ‚umaczenie najdrobniejszeÂgo osiÄ…gniÄ™cia, me skrÄ™powana samospeÅ‚niajÄ…cÄ… siÄ™, negatywnÄ… samoocenÄ… bÄ™dzie dążyć do coraz lepszych rezultatów.Część naszych przekonaÅ„ mówi o tym, co musi siÄ™ wydarzyć, aby okreÂÅ›lone przeżycie sprawiÅ‚o nam satysfakcjÄ™.MajÄ… one charakter reguÅ‚, dyktujÄ…cych sposób postÄ™powania okreÅ›lony odpowiedziÄ… na pytanie: „Co powinno siÄ™ zdarzyć, bym czuÅ‚ siÄ™ kochany, wolny, bezpieczny, zdrowy itp.?" W rzeÂczywistoÅ›ci możemy doÅ›wiadczać tych uczuć bez zwiÄ…zku z jakimikolwiek szczególnymi „wydarzeniami", lecz niepotrzebnie i nieracjonalnie ograniczaÂmy tÄ™ zdolność, narzucajÄ…c sobie pewne wartoÅ›ci lub kryteria.Owe przekonania-reguÅ‚y („muszÄ™ być dobrym ojcem", „muszÄ™ znaleźć lepszÄ… pracÄ™", „muszÄ™ zdobyć kwalifikacje") mogÄ… pomagać lub przeszkadzać w realizacji pragnieÅ„.OgraniczajÄ…ce ciÄ™ przekonanie niemal zawsze pozostaje poza twojÄ… kontrolÄ… nie możesz uczynić mu zadość, toteż wpÄ™dza ciÄ™ ono w coraz barÂdziej ponury nastrój.NLP proponuje radykalne podejÅ›cie do tego zagadnienia, polegajÄ…ce na tworzeniu nowych i odrzuceniu dawnych, niepożądanych przekonaÅ„.Sposób funkcjonowania mózgu umożliwia nam kreowanie w wyobraźni dowolÂnych przeżyć.Zapewne zdarzyÅ‚o ci siÄ™ już zmienić przekonania.Czy dziesięć lat temu me wierzyÅ‚eÅ› w którÄ…Å› z obecnych opinii o samym sobie? Czy którekolwiek z wyznawanych wówczas przekonaÅ„ na temat wÅ‚asnej osoby nie jest dziÅ› aktualne? Czy zmieniÅ‚y siÄ™ twoje poglÄ…dy na temat inÂnych rzeczy, osób, miejsc, lub życia w ogolÄ™? JesteÅ›my w stanie modyfikoÂwać przekonania, np.w zwiÄ…zku ze zmianÄ… Å›rodowiska, okolicznoÅ›ci lub rzeczywistych osiÄ…gnięć.Z neurologicznego punktu widzenia zmieniamy wówczas sposób wewnÄ™trznej reprezentacji okreÅ›lonych zjawisk, obojÄ™tnie z jakiego powodu.Porzucamy dawne, znajome autostrady i przecieramy nowe Å›cieżki neuronalne.Zdolność ta me jest jednak instrumentem wykoÂrzystywanym przez nas Å›wiadomie, zatem nie mam; nad niÄ… kontroli.Dla tego tez powinniÅ›my zidentyfikować przekonania, które bÄ™dÄ… pobudzać nas do aktywnoÅ›ci, i Å›wiadomie je tworzyć, posÅ‚ugujÄ…c siÄ™ technikami opisanyÂmi w mniejszym rozdziale.PRZEKONANIA WZMACNIAJÄ„CE I OGRANICZAJÄ„CENawet najdrobniejsze zmiany podstaw, na których uksztaÅ‚towaÅ‚y siÄ™ przekonania, mogÄ… zaskakujÄ…co silnie wpÅ‚ynąć na zachowania i osiÄ…gane rezultaty.Zależność ta wyraźniej uwidacznia siÄ™ u dzieci niż dorosÅ‚ych, poÂnieważ sÄ… one bardziej podatne na sugestiÄ™ i Å‚atwiej zmieniajÄ… przekonania Jeżeli np.dziecko uwierzy, ze osiÄ…ga dobre rezultaty w okreÅ›lonej dyscyplinie sportowej lub w nauce wybranego przedmiotu, jego wyniki naprawdÄ™ siÄ™ poÂprawiÄ…, wzmacniajÄ…c jego wiarÄ™ w siebie i motywujÄ…c do dalszego wysiÅ‚ku.Jak zauważyliÅ›my, wielu wybitnych sportowców przypisuje swoje obecne sukcesy pewnoÅ›ci siebie lub przekonaniu na temat wÅ‚asnej osoby, uksztaÅ‚toÂwanemu w dzieciÅ„stwie pod wpÅ‚ywem zachÄ™ty ze strony nauczyciela, rodziÂców lub postaci naÅ›ladowanej podczas zabaw w odgrywanie ról.Tzw.wroÂdzone zdolnoÅ›ci lub talenty, np.odnoszÄ…ce siÄ™ do rachowania w pamiÄ™ci, doskonaÅ‚ej znajomoÅ›ci ortografii lub gry na instrumentach muzycznych, nie sÄ… w peÅ‚ni uzasadnione kodem genetycznym, wyksztaÅ‚ceniem lub ćwiczeniaÂmi
[ Pobierz całość w formacie PDF ]