[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Czas nakÅ‚adania powÅ‚oki miedzianej przy gÄ™stoÅ›ci prÄ…du 1 Awynosi 40 minut, przy gÄ™stoÅ›ci prÄ…du 2 A - tylko 25-30 minut.PracujÄ…c w tych warunkach, otrzymasz powÅ‚oki miedziane o gruboÅ›ci 8-10 um.O tej gruboÅ›cipowÅ‚oka jest najodpowiedniejsza pod krystalit.Przedmioty pomiedziowane opÅ‚ucz dokÅ‚adnie zimnÄ… wodÄ… i natychmiast zawieÅ› w kÄ…pieli docynowania.CynowanieZabieg ten decyduje o wyglÄ…dzie przyszÅ‚ego pokrycia krystalitowego.Aby wiÄ™c pokrycie tobyÅ‚o Å‚adne, przedmiot musisz pocynować galwanicznie, bardzo równomiernie i przy tymniezbyt cienko, lecz jednoczeÅ›nie i nie za grubo.Zbyt gruba warstwa jest przyczynÄ… tworzeniasiÄ™ podczas stapiania kropel cyny, natomiast cienka warstwa w czasie stapiania utlenia siÄ™,wskutek czego powstajÄ… ciemne plamy, na których nie tworzy siÄ™ wzór krystalitowy.Tylkorównomierna powÅ‚oka o gruboÅ›ci 2-3 µm, stapia siÄ™, nie tworzÄ…c kropli i nie utlenia siÄ™ wczasie stapiania.OdpowiedniÄ… grubość powÅ‚oki cynowej oblicza siÄ™ z czasu nakÅ‚adania istosowanej gÄ™stoÅ›ci prÄ…du.Ze wzglÄ™du na znane Ci ju\ trudnoÅ›ci zwiÄ…zane z wytwarzaniem i pracÄ… kÄ…pieli alkalicznychograniczÄ™ siÄ™ tylko do zapoznania CiÄ™ z kÄ…pielÄ… kwaÅ›nÄ…, w której mo\esz cynowaćprzeznaczone pod powÅ‚oki krystalitowe przedmioty stalowe, miedziane, mosiÄ™\ne orazstalowe uprzednio miedziowane lub niklowane.Je\eli siarczan cynawy zamierzasz wytworzyć chemicznie, to do roztworu otrzymanegozgodnie z przepisem podanym w rozdziale ocynowaniu z prÄ…dem, musisz jeszcze dodaćnastÄ™pujÄ…ce skÅ‚adniki:siarczan sodowy Na2SO4 · 10 H2O 50 gfenol C6H5OH 5 gklej stolarski rozpuszczony 7 gWarunki pracy kwaÅ›nej kÄ…pieli siarczanowej stosowanej do wytwarzania krystalitu, sÄ…,niezale\nie od metody otrzymywania, nastÄ™pujÄ…ce: temperatura pokojowa,gÄ™stość prÄ…du 1,5-2 A/dm2 pokrywanej powierzchni, czas cynowania - przy gÄ™stoÅ›ci prÄ…du 1,5A - 12 minut, przy gÄ™stoÅ›ci prÄ…du 2 A - 8 minut.Po cynowaniu przedmioty opÅ‚ucz starannie,najpierw w zimnej, a nastÄ™pnie w gorÄ…cej wodzie i wysusz.Zabezpieczanie topnikiemZabieg ten, polegajÄ…cy na zwil\aniu pocynowanego przedmiotu roztworem topnika, machronić przed utlenianiem warstewkÄ™ cyny podczas stapiania oraz nadać jej poÅ‚ysk.SporzÄ…dz roztwór o skÅ‚adzie:chlorek cynkowy ZnCl2 37 g,chlorek amonowy NH4Cl 12 g,woda do objÄ™toÅ›ci 1 l.44Tamponem z waty umoczonym w tym roztworze zwil\ pocynowane przedmioty bezpoÅ›rednioprzed umieszczeniem ich.w piecu.Stapianie cynyPomimo \e temperatura topnienia cyny, wynosi tylko 232°C, to jednak proces stapianiawarstewki tego metalu musisz przeprowadzić w temperaturze wy\szej, 300-360°C, abyprzedÅ‚u\yć czas stygniÄ™cia, a tym samym i krystalizacji cyny.Czas stapiania zale\y od masysamego przedmiotu (jego pojemnoÅ›ci cieplnej) i wynosi 2 do 15 minut.Musisz jednak pamiÄ™tać, \e w \adnym przypadku nie mo\na przedmiotów przetrzymywaćzbyt dÅ‚ugo w piecu, w temperaturze stapiania, bowiem cyna pomimo stosowania topnikautlenia siÄ™ i powierzchnia uzyskuje z poczÄ…tku sÅ‚omkowe \ółty, a potem fioletowy odcieÅ„oraz traci poÅ‚ysk.Na takiej powierzchni nie udaje siÄ™ ju\ wytworzyć kryształów cyny.Je\elinatomiast powÅ‚oka cynowa nie ulegnie w piecu caÅ‚kowitemu stopieniu, wówczas napowierzchni pozostajÄ… biaÅ‚e plamy i w tych miejscach nie tworzÄ… siÄ™ krysztaÅ‚y w czasiewywoÅ‚ywania.Zwil\one roztworem topnika przedmioty umieść szybko w nagrzanym ju\ piecu (np.piekarniku gazowym) i przez szczelinÄ™ obserwuj wyglÄ…d powÅ‚oki.Z chwilÄ… stopienia siÄ™powÅ‚oki cynowej przedmioty nabierajÄ… srebrzystego poÅ‚ysku.Od tego momentu przedmiotogrzewaj jeszcze 1-2 minuty, potem szybko wyjmuj go z pieca.ChÅ‚odzenieTen zabieg jest w zasadzie bardzo prosty, gdy\ przebiega samorzutnie, ale zarazem daje Cipole do popisu.Od czasu i sposobu stygniÄ™cia zale\y bowiem wielkość i ksztaÅ‚t wzorówkrystalitu.Na przykÅ‚ad do wyjÄ™tych z pieca przedmiotów mo\esz przykÅ‚adać zimny, metalowy prÄ™t.Wówczas miejsce to stanie siÄ™ oÅ›rodkiem, z którego promieniÅ›cie zacznÄ… rozchodzić siÄ™smugi "kwiatów".Inny z kolei sposób ksztaÅ‚towania deseni polega na dmuchaniu przezcienkÄ… rurkÄ™ na powierzchniÄ™ krzepnÄ…cej cyny.WodzÄ…c rurkÄ… nad powierzchniÄ… mo\eszwprost rysować desenie.Wytworzony podczas krystalizacji wzór krystalitu jest jeszcze maÅ‚o widoczny,trzeba go wiÄ™c "wywoÅ‚ać" Proces wywoÅ‚ywania musi jednak poprzedzić ostro\netrawienie.TrawienieOstudzone ju\ do temperatury pokojowej przedmioty zanurz na 1-2 minuty wroztworze zawierajÄ…cym 500 ml wody i 30 ml stÄ™\onego kwasu solnego.Po wytrawieniuprzedmioty starannie opÅ‚ucz w zimnej wodzie i bezpoÅ›rednio przenieÅ› do kÄ…pieliwywoÅ‚ujÄ…cej.WywoÅ‚ywanieZabieg ten przeprowadza siÄ™ w celu uwypuklenia rysunku kwiatów i nadania caÅ‚emurysunkowi wiÄ™kszej plastycznoÅ›ci i wyrazistoÅ›ci.WywoÅ‚ywanie kryształów mo\na przeprowadzić chemicznie, elektrochemicznie lubgalwanicznie.WywoÅ‚ywanie chemicznePrzedmioty zawieÅ› na 8-10 minut w 5-procentowym rozworze kwasu solnego.Zabieg ten jestbardzo prosty, ale niestety nie daje zbyt dobrych wyników.45WywoÅ‚ywanie elektrochemicznePrzedmioty zawieÅ› jako anody w 10-procentowym kwasie solnym i przepuszczaj prÄ…d ogÄ™stoÅ›ci 0,5-0.6 A/dm2 Takie rozpuszczanie anodowe trwa 2-3 sekundy.WywoÅ‚ywanie galwaniczneTen rodzaj wywoÅ‚ywania daje najlepsze wyniki.Przedmioty zawiesza siÄ™ jako katody wkÄ…pieli, która ju\ poprzednio sÅ‚u\yÅ‚a Ci do cynowania.Podczas wywoÅ‚ywania stosuj jednakbardzo maÅ‚Ä… gÄ™stość prÄ…du, rzÄ™du 0,1-0,4 A/dm2 i czas od 6 do 20 minut.Zale\ność czasu i gÄ™stość prÄ…du jest nastÄ™pujÄ…ca:gÄ™stość prÄ…du czas wywoÅ‚ywaniaA/dm2 minuty0,1 200,2 100,3 70.4 6Najlepsze wyniki a wiÄ™c najwyrazniejsze krysztaÅ‚y, mo\na wywoÅ‚ać przy jak najmniejszejgÄ™stoÅ›ci prÄ…du.Po skoÅ„czonym wywoÅ‚ywaniu przedmioty dokÅ‚adnie opÅ‚ucz w zimnej, a nastÄ™pnie gorÄ…cejwodzie.Przedmioty z wywoÅ‚anymi ju\ krysztaÅ‚ami cyny wysusz i od razu polakieruj.Do lakierowania mo\esz zastosować bezbarwne lub barwione lakiery nitro, olejne,spirytusowe lub piecowe z \ywic syntetycznych.Musisz tylko pamiÄ™tać, aby u\yte lakierybarwne byÅ‚y przezroczyste, tzw.transparent, w przeciwnym razie pod warstwÄ… lakieru zginiepiÄ™kny deseÅ„ krystalitu.O NAKAADANIU W CELU ZDEJMOWANIANa poczÄ…tku tej ksiÄ…\ki wyjaÅ›niÅ‚em Ci, na czym polega ró\nica pomiÄ™dzy galwanotechnikÄ… agalwanoplastykÄ…
[ Pobierz całość w formacie PDF ]