Ksiega Henrykowska

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.O tym, że Jan %7łeruch zbudował młyn koło Wiesentalz łaski a nie z prawa.Był w owym czasie pewien rycerz Jan, syn%7łerucha, mieszkający w Jonsdorf, koło Wiesental.Ten wyjednał odpomienionego pana biskupa pozwolenie na zbudowanie młyna na polachwsi Wiesental, z którego rocznie tenże rycerz płacił panu biskupowi jednągrzywnę używalną czynszu.Lecz wieśniacy tej wsi bardzo się procesowalio niszczenie zasiewów i łąk swoich z powodu tego młyna.Gdy zaś Poltkopo śmierci pana biskupa jak powiedziano odzyskał tę wieś, nie chiałznosić dalej tego młyna w swojej posiadłości, mówiąc, że woli raczejstracić ów czynsz, i polecił młyn do gruntu spalić i nie pozwolił już innegotam na nowo zbudować.O tym, że Poltko dobrowolnie sprzedał księciu Wiesen-tal.Po śmierci zaś księcia Henryka IV70, gdy już w tych stronachpanował przesławny książę Bolko, wspomniany Poltko wzbraniał siętemu księciu służyć na wezwanie i pewnego czasu zaniedbał służby trzechwierzchowców, do której jednak był obowiązany.Za to zaniedbanieksiążę na podstawie statutu, który ustanowił, a który i dzisiaj jestprzestrzegany, polecił go uciążyć71, za każdego wierzchowca po 10grzywien bieżącej monety i w ten sposób pobrał od niego 30 grzywien za3 wierzchowce i ani trochę nie opuścił.Tym uciążeniem przykrodotknięty tenże Poltko przystąpił do księcia z własnego, dobrowolnegopopędu i przedstawił mu na sprzedaż wszystkie swoje wsi, które pod nimposiadał, mianowicie: Wiesental, Służów i Berenwalde, z których książękupił tylko samą wieś Wiesental za 550 grzywien, ze wszystkimi jejpożytkami i przynależnościami, niczego w ogóle nie wyłączając, lecz takjak ją dzierżył Poltko, a dzisiaj z Bożej łaski dzierży konwent klasztorny,jak to również poświadczają przywileje.Służów zaś sprzedał Janowi,wójtowi z M�nsterbergu, a Berenwalde owym z Puszewic i Kuschingowi,i ani książę go nie zmuszał do tej sprzedaży, ani nie czynił trudności70Umarł w czerwcu 1290 r.71Tyle, co fantować.Często wówczas stosowana praktyka sądowa, mająca na celuuprzednie zabezpieczenie odpowiedzialności sądowej lub też wykonania wyroku.Powszech-nie wywoływała ona w ówczesnej Polsce narzekania, budząc w społeczeństwie dążność dozabezpieczenia swego mienia przed takim fantowaniem bez wyroku sądowego. 75nabywcom, lecz im te wsi na prośby Poltka książę pan przekazałz pogodnym obliczem.Lecz to wszystko opisane zostało dla przyszłegobezpieczeństwa, aby wiadomo było potomnym, bo dwaj synowie Poltka,tj.Jaksa i Teoderyk, mówią, iż ojciec ich zmuszony sprzedał Wiesentali dzisiaj żądają zwrotu zagród wiejskich, które jak mówią wedleinformacji ich ojca pozostawały poza miarą łanów i dlatego twierdzą, żemają do nich prawo, choć przecie książę kupił bezwzględnie wszystko i tezagrody wliczone były do miary łanów i należały od dawna do wieś-niaków.O zamianie, j a k ą książę uczynił z tutejszym konwentem.Pan zaś Zastępów, który nie przestaje rozszerzać winnicy Kościołaświętego, na krótki czas przedtem, zanim się te rzeczy zdarzyły, natchnąłksięcia pana Bolka, by na roli Pańskiej zaszczepił latorośl szlachetną,mianowicie klasztor zakonu cysterskiego, co też i uczynił i tenże klasztorpragnął nazywać łaską Marii Zwiętej".Gdy zaś do tego klasztoru72wysłany został konwent r.P.1293, 7 sierpnia i książę pan starał siępożytecznie wyposażyć tenże konwent na przyszłe potrzeby i wygody,uznał, że dwie wsi tutejszego klasztoru, Rychnów i Kwalisdorf, dogodniejprzylegają do jego fundacji, a również, że Wiesental bardzo dogodnie jestpołożony, korzystniej dla przyszłości tutejszego konwentu, dokonałzamiany z panem opatem i konwentem tego klasztoru, dając swojejfundacji Rychnów i Kwalisdorf, a tutejszemu klasztorowi Wiesental, zewszystkimi swoimi przynależnościami i z wolnością sądu, jak to jasnowyłuszczone jest w przywileju.Uwaga o młynie w Wiesental.Młyn zaś, który jest w Wiesental,był w posiadaniu pewnego mieszczanina w M�nsterbergu, który sięnazywał Zygfryd Rzeznik, któremu zabrał gwałtem tenże młyn Poltko,twierdząc, że mu ów Zygfryd nie wykonywał należnych posług z tegomłyna; i gdy tak przez pewien czas sam dzierżył ten młyn, zastawił gowreszcie za 30 grzywien używalnej wagi i srebra pewnemu rycerzowi,72Mowa tu o klasztorze cystersów, założonym w r.1292 przez księcia BolkaI świdnicko-jaworskiego w miejscowości, która pierwotnie zwała się Krzeszów Bór.Był toobszar leśny na pograniczu śląsko-czeskim, nadany w r.1242 przez księżnę Annępustelnikom benedyktyńskim z Opatowie w Czechach, powołanym na Zląsk jeszcze przezjej męża Henryka Pobożnego.Ci eremici w Krzeszowym Borze otrzymali dalsze hojnenadania w r, 1249 od książąt Bolesława Rogatki i jego brata Konrada.Ale dobra te w r.1289 odkupił od nich książę Bolko, osiedlając tu i hojnie wyposażając konwent cysterski,powołany z Henrykowa.Odtąd pojawia się niemiecka nazwa tej miejscowości Gr�ssau,którą do niedawna w polskich pracach naukowych nieporadnie polszczono na: Grysów.Obecnie przywrócono autentyczną pierwotną polską nazwę w nieco uproszczonej postaci Krzeszów. 76imieniem Alsyk, od którego pan opat ten młyn odkupił za tę samą sumę,za jaką został zastawiony.Gdy zaś Zygfryd umarł, córka jego Hildegun-da, która po nim pozostała a poślubiła pewnego mieszczanina w Nysie,imieniem Zygfryd Garbarz, nachodziła Poltka o ten młyn; zawarł onz nią przyjacielski układ i nakłonił ją do tego, iż zrzekła się swoich prawi zrezygnowała w ogóle z powództwa.Dał także pan opat 20 grzywien księciu za jeden wolny łan weWiesental, a cokolwiek by więcej mogło być pożytku z Wiesental niżw Rychnowie i Kwalisdorf, to wszystko książę dał szczodrobliwietutejszemu konwentowi na chwałę Bożą i na odpuszczenie swoichgrzechów.Tekst zaś przywileju w sprawie tej zamiany tu został wciąg-nięty ku pamięci potomnych.Przywilej na Wiesental.W imię Pańskie.Amen.Aby przebiegsprawy dokonanej nie został z biegiem czasu zaciemniony mgłą zapom-nienia, zapobiegliwa pomysłowość przodków postanowiła, że czynyśmiertelnych ludzi powinny być uwiecznione przez świadków i przezpisemne świadectwa [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Tematy