[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Więc gdy ktoś trwa w spokoju, a potem ciało odda ruchom, wtedy ono ule-gnie i zginie.Ale jeżeli ktoś naśladuje tę, którąśmy nazwali karmicielką i piastunką wszech-rzeczy, i swego ciała nigdy nie zostawia w spokoju, ale je do ruchów zmusza i zawsze mujakieś wstrząśnienia zadaje ogólne i chroni je zgodnie z naturą od zmian wewnętrznych i ze-wnętrznych i wstrząsając je w sposób umiarkowany wprowadzi we właściwy stosunek wza-jemny stany, które po ciele chodzą, i części jego wedle pokrewieństw, jak się to przedtemmówiło o wszechświecie, ten nie położy wrogich pierwiastków obok siebie, aby wszczynaływojny w ciele i choroby, a przyjazne składniki położone Obok siebie wytworzą zdrowie.A spośród ruchów ruch samodzielnie wywołany w sobie samym jest najlepszy.Bo jestnajbardziej pokrewny ruchowi umysłowemu i ruchowi wszechświata.A ruch pod wpływemcudzym jest gorszy.A najgorszy, jeżeli ciało leży spokojnie, a coś innego porusza je częścia-mi.Dlatego spośród oczyszczeń i restytucyj ciała najlepsza odbywa się z pomocą ćwiczeńgimnastycznych.Na drugim miejscu z pomocą huśtania czy to na okrętach, czy jakkolwiekinaczej wozi się człowieka bez trudu.A trzecia postać ruchu, nieraz bardzo pożyteczna,kiedy się musi, ale poza tym żadną miarą nie do przyjęcia dla człowieka, który ma rozum, tojest medyczne przeczyszczenie za pomocą lekarstw.Bo schorzeń, które nie są bardzo niebez-pieczne, nie trzeba drażnić lekarstwami.Cała struktura chorób w pewien sposób odpowiada naturze istot żywych.Przecież i kom-pleks chorób ma swoje czasy oznaczone w życiu, czy to chodzi o cały gatunek, czy o istotężywą samą dla siebie.Każda ma przy urodzeniu wyznaczone życie, poza tym, co jej się przy-darzy z konieczności.Bo przecież trójkąty każdej istoty żywej już od samego początku sątakie, że potrafią wystarczyć tylko na pewien czas i poza ten kres nikt żyć nie potrafi.Więctak samo ma się rzecz z tworzeniem się chorób.Jeżeli im ktoś wbrew przeznaczonemu termi-nowi czasu przeszkadza lekarstwami, to lubią się z małych chorób robić wielkie i z nielicz-nych liczne.Dlatego wszelkimi takimi rzeczami trzeba kierować jak dziećmi, przez odpo-wiednie sposoby życia, jeżeli ktoś ma na to czas, a nie budzić licha lekarstwami.Zatem o całości istoty żywej i o jej części cielesnej, w jaki sposób ją wychowywać i jakwychowywać siebie samego, aby żyć w jak największej zgodzie z rozumem, niech te słowawystarczą.Oczywiście, że to, co ma wychowywać, musi być jeszcze przedtem według siłprzygotowane tak, żeby było jak najpiękniejsze i najlepsze do tego wychowywania.Zęby sięo tym wypowiedzieć wyczerpująco, trzeba by napisać osobne dzieło samo dla siebie.Ale tak,mimochodem, idąc za tym, co przedtem, mógłby ktoś nie od rzeczy w ten sposób rozważać imówić dalej.Jakeśmy to nieraz mówili, że trzy rodzaje duszy w trzech miejscach w nas mieszkają i każ-da z nich ma swoje poruszenia, tak samo i teraz jak najkrócej powiedzieć trzeba, że ta częśćduszy, która w bezczynności i trwa, i swoich ruchów nie wykonywa, musi być z koniecznościnajsłabsza, a najtęższa będzie ta, która się gimnastykuje.Dlatego trzeba pilnować, żeby każdaczęść miała ruchy proporcjonalne do innych.A o najwyższej cząstce naszej duszy trzeba so-bie tak pomyśleć, że każdemu z nas dał ją bóg jako ducha.To jest to, co mieszka w nas, jak mówimy, na szczycie ciała i podnosi nas z ziemi do po-krewieństwa z niebianami, bo nie wydała nas ziemia, jak rośliny, tylko z nieba jesteśmy mówiąc najsłuszniej.Bo tam, skąd początek wzięła nasza dusza, bóstwo naszą głowę i korzeńzaszczepiło i prostą postawę nadaje całemu ciału.Więc kto jest cały oddany żądzom i sporomi wiele sił i trudu w to kładzie, w tym muszą tkwić same tylko mniemania śmiertelne i wogóle, o ile to tylko możliwe, żeby być śmiertelnym, takiemu człowiekowi na niczym do tegocelu nie zbywa, bo on się starał, żeby urosła jego cząstka śmiertelna.A ten, który wiedzę uko-chał żarliwie i poważnie się trudził szukając prawdy i najwięcej to w sobie ćwiczył, ten myśli218ma nieśmiertelne i boskie.Jeżeli prawdy dosięgnie musi chyba tak być o ile natura ludzkamoże mieć w sobie nieśmiertelność, jemu do tego celu na niczym nie zbywa.A że zawszesłużył temu, co boskie, i ma w sobie ducha uporządkowanego należycie, który z nim mieszka,więc osobliwie musi być szczęśliwy.A służba dla każdego w każdym razie jedna: każda część duszy żeby miała właściwe sobiepożywienie i ruch.To im trzeba oddać.A pierwiastek boski w nas ma ruchy pokrewne my-ślom i obrotom wszechświata.Za tymi powinien iść każdy i nasze obiegi w głowie, popsute wzwiązku z powstawaniem, prostować przez zapoznawanie się z harmoniami i obrotamiwszechświata, upodobnić podmiot myślący do przedmiotu myśli według jego dawnej natury,a upodobniwszy osiągnąć cel życia najlepszego, jakie bogowie ludziom zadali na teraz i napotem.I tak tedy nasze zadanie, dane nam na początku, żeby opowiedzieć o wszechświecie aż dopowstania człowieka, zdaje się, że już jest prawie ukończone
[ Pobierz całość w formacie PDF ]