Czerwone i czarne Stendhal

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.O.M a l a g r i d aLedwie przybywszy do Verrieres, Julian zaczął sobie wyrzucać swą niesprawiedliwość względem pani deRenal.- Pogardziłbym nią jako słabym kobieciątkiem, gdyby przez brak odwagi zawiodła w scenie zmężem.Wywiązała się z niej jak skończony dyplomata, i oto ja staję po stronie pokonanego, który jestmym wrogiem.Ot, mieszczańskie sentymenty; próżność moja czuje się obrażona, ponieważ pan deRenal jest mężczyzną! Dostojna i liczna korporacja, do której mam zaszczyt należeć: ot, głupiec zemnie!Ksiądz Ch�lan, usunąwszy się z plebanii, nie przyjął gościny, którą mu na wyprzódki ofiarowywalinajwybitniejsi liberałowie w miasteczku.Dwa pokoje, które wynajął, zawalone były książkami.Julian,chcąc podnieść jeszcze powagę księdza w Verrieres, wziął od ojca tuzin sosnowych desek i zaniósł jesam na grzbiecie przez całą główną ulicę.Pożyczył od dawnego kolegi narzędzi i rychło sporządził półki,na których pomieścił książki księdza Ch�lan.- Myślałem, że próżności świeckie zepsuły cię - rzekł starzec płacząc z radości.- Czyn ten okupuje wzupełności dziecinne zachcenie owego błyszczącego munduru gwardzisty, który ci zrobił tylunieprzyjaciół.Pan de Renal kazał Julianowi zamieszkać u siebie w domu.Nikt nie domyślał się tego, co zaszło.Trzeciego dnia w pokoju Juliana zjawił się, ni mniej, ni więcej, jak tylko sam pan podprefekt.Ledwie podwóch godzinach czczej gadaniny, jeremiad na temat niegodziwości ludzkiej, niesumienności wszafowaniu groszem publicznym, niebezpieczeństwa biednej Francji etc., etc.wyjechał z istotnymcelem wizyty.Już byli na schodach, biedny na wpół zdegradowany bakałarz odprowadzał z należytymszacunkiem przyszłego prefekta jakiegoś szczęśliwego departamentu, kiedy nagle dygnitarz zaczął siętroszczyć o los Juliana, chwalić jego umiarkowanie, bezinteresowność etc.Wreszcie, ściskając go zojcowskim gestem, zaproponował mu, aby opuścił pana de Renal i przyjął miejsce u pewnegourzędnika, który ma dzieci do e d u k o w a n i a.Nauczyciel otrzymałby osiemset franków pensji,płatnych nie miesięcznie (to nie jest d y s t y n g o w a n e - dodał pan Maugiron), ale kwartalnie izawsze z góry.Z kolei zabrał głos Julian, który od półtorej godziny czekał znudzony, aż będzie się mógł odezwać.Odpowiedz jego była wzorowa, a zwłaszcza długa jak list pasterski, pozwalała się wszystkiegodomyślać, a jednak nic nie mówiła jasno.Był tam i szacunek dla pana de Renal, i cześć dlamieszkańców Verrieres, i wdzięczność dla dostojnego podprefekta.Dygnitarz, zdumiony, że trafił nawiększego jezuitę od siebie, próżno starał się zeń wydobyć coś określonego.Julian, uszczęśliwiony tymćwiczeniem, podjął na nowo swą odpowiedz w innych wyrazach.Nigdy wymowny minister, korzystającz końca posiedzenia, kiedy większość Izby już drzemie, nie zawarł mniej treści w obfitszych słowach.Ledwie pan de Maugiron wyszedł, Julian zaczął się śmiać jak szalony.Aby skorzystać ze swegojezuickiego rozpędu, napisał do pana de Renal list na dziesięć stronic, w którym zdawał mu sprawę zewszystkiego, prosząc pokornie o radę.- Hultaj nie wymienił osoby czyniącej tę propozycję - myślałJulian.- To z pewnością Valenod, który wygnanie moje uważa za następstwo anonimu.Wysławszy listJulian, rad niby myśliwiec, który o szóstej rano w piękny jesienny dzień sunie równiną obfitującą wzwierzynę, wyszedł, aby się poradzić księdza Ch�lan.Ale nim doszedł do proboszcza, niebo, jak gdybygotując mu nowe rozkosze, skierowało na jego drogę pana Valenod.Julian nie ukrywał mu swejdusznej rozterki: biedny chłopiec, jak on, powinien cały się oddać powołaniu, które niebo tchnęło wjego serce; ale powołanie to jeszcze nie wszystko na tym padole.Aby pracować w winnicy Pańskiej istać się godnym światłych współpracowników, trzeba nauki: trzeba przebyć seminarium w Besan�on.Te dwuletnie studia są bardzo kosztowne, trzeba by robić oszczędności, o co łatwiej przy ośmiusetfrankach płatnych kwartalnie niż przy sześciuset, które się przejada z miesiąca na miesiąc.Z drugiejstrony niebo, powierzając mu młodych de Renal, a zwłaszcza rodząc w nim osobliwe do nichprzywiązanie, czyż nie wskazuje mu, że nie powinien szukać innej drogi?.Julian doszedł do takiejdoskonałości w tym rodzaju wymowy, która zastąpiła energię Cesarstwa, że w końcu znudził go dzwiękwłasnego głosu.Wróciwszy do domu zastał lokaja pana Valenod w pełnej liberii: szukał go po całym mieście z listemzapraszającym na obiad [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Tematy