Appian z Aleksandrii Historia Rzymska I XII

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.191 wybrany po raz drugi pretorem dowodził flotą dzia-łającą na M.Egejskim przeciw Antiochowi III.W r.188 osiągnął wreszcie konsulat.43W tekście luka, którą uzupełnił hipotetycznie Mendelssohn na podstawie Liwiusza,XXXVI 44, 8 i n. 249dyjczycy zepchnęli go ku Pamfilii, zdobyli pewną część okrętów, a pozostałeodcięli czatując u wybrzeża.23.Publiusz Scypion przybył tymczasem do Etolii44 wraz z konsulem iprzejął wojsko od Maniusza, ale poniechał oblężenia miast etolskich, jako niemającego większego znaczenia, i kiedy Etolowie zwrócili się do niego z proś-bami, polecił im wysłać ponownie posłów do Rzymu w swej sprawie, a samruszył znów przeciw Antiochowi, zanim upłynie termin dowództwa brata.Ciągnął przez Macedonię i Trację nad Hellespont drogą, która byłaby dla niegociężka i trudna, gdyby Filip Macedoński nie ułatwiał mu marszu, podejmując goi odprowadzając, budując zawczasu mosty na rzekach i przygotowując zapasyżywności.W nagrodę za to Scypionowie darowali mu natychmiast resztędłużnych jeszcze sum pieniężnych, upoważnieni do tego przez senat nawypadek, jeśliby stwierdzili jego gotowość do usług.Posłali też i do Pruzjasza,króla Bitynii, przedstawiając mu, ilu to królom, którzy z nimi zawarliprzymierze, powiększyli państwo.Toż i Filipa Macedońskiego, chociaż go wwojnie pokonali, pozostawiają na tronie.�Nawet syna jego mówili którybył zakładnikiem, zwolniliśmy i darowaliśmy mu resztę dłużnych jeszcze pie-niędzy�.Uradowany tym Pruzjasz zawarł z nimi układ celem wspólnej wojnyprzeciw Antiochowi.Kiedy dowódca floty, Liwiusz, dowiedział się o marszu Scypiona, zostawił wEolii Pauzymacha45 z Rodos z okrętami rodyjskimi i częścią swojej floty, a samz przeważną częścią okrętów popłynął do Hellespontu, by tam czekać na armięlądową.Sestos, Roitejon, Achajon Limen [Port Achajów] i niektóre inne miastaprzeszły na jego stronę, Abydos, które stawiło opór, obiegł.24.Pauzymach po wyjezdzie Liwiusza rozpoczął ze swoimi okrętami wszel-kiego rodzaju ćwiczenia i próby oraz budował rozmaite machiny; międzyinnymi do długich drągów przyczepiał żelazne, pełne płonącego żaru naczynia,tak że ogień był zawieszony ponad morzem i wystawał daleko poza burtędanego okrętu, aby w razie zbliżenia się okrętu nieprzyjacielskiego spaść naniego.Kiedy tak był zaprzątnięty swymi pomysłami, starał się go podejśćdowódca floty Antiocha, Poliksenidas, również Rodyjczyk, który z pewnychpowodów uszedł z ojczyzny, obiecując mu wydać flotę Antiocha, jeśli sięzobowiąże dopomóc mu w powrocie do domu.Ale Pauzymach nie dowierzałtemu szczwanemu, do wszystkiego zdolnemu człowiekowi, toteż długi czasczujnie się go wystrzegał.Kiedy jednak Poliksenidas napisał do niegowłasnoręcznie list w sprawie zdrady, a następnie ruszył z Efezu i udawał, żerozesłał wojsko celem gromadzenia żywności, Pauzymach, który śledził jegowypad i nie przypuszczał, żeby posyłał własnoręczny44W r.190.45Polibiusz (XXI 7 H) i Liwiusz (XXXVI 45, 5; XXXVII 9, 5 itd.) nazywają go stalePauzystratosem. 250list w sprawie zdrady, gdyby nie myślał o niej naprawdę, w zupełności muzaufał, wycofał swoje straże i również rozesłał swoich ludzi za żywnością.Skoro Poliksenidas zobaczył, że ten wpadł w pułapkę, natychmiast ściągnąłswoich ludzi, a równocześnie wysłał na Samos korsarza Nikandra z niewielkimoddziałem, aby na lądzie niepokoił z tyłu Pauzymacha.Sam zaś o północywypłynął przeciw niemu i o pierwszej straży dziennej napadł na śpiącegojeszcze.Pauzymach wobec tego nagłego i nieoczekiwanego napadu kazałżołnierzom opuścić okręty i z lądu odpierać nieprzyjaciół.Kiedy jednak i z tyłuuderzył na niego Nikander, w przekonaniu, że i ląd został uprzednioopanowany, i to nie przez tych tylko, których widziano, ale, jak to w nocy bywa,przez znacznie większy oddział, kazał zakłopotany wejść znowu na okręty;pierwszy też ruszył do walki i pierwszy padł, mężnie walcząc.Ludzie jegoczęścią zostali wzięci do niewoli, częścią zginęli.Z okrętów siedemzaopatrzonych w owe urządzenia ogniowe uszło, bo nikt nie ośmielił się do nichzbliżyć ze względu na niebezpieczeństwo zapalenia, pozostałych dwadzieściaschwytał Poliksenidas i przewiózł do Efezu.25.Na wieść o tym zwycięstwie Focea, Samos i Kyme przeszły z powrotemna stronę Antiocha.Liwiusz zaś stroskany o swoje okręty, które pozostawił byłw Etolii, czym prędzej popłynął do nich.Także Eumenes udał się pośpieszniedo niego, a Rodyjczycy posłali Rzymianom 20 dalszych okrętów.Niewiele teżupłynęło czasu, a nabrali otuchy i popłynęli ku Efezowi przygotowani do bitwymorskiej.Ponieważ jednak nikt przeciw nim nie wystąpił, więc połowę okrętówprzez długi czas trzymali na kotwicy w obliczu nieprzyjaciela, a z pozostałymipopłynęli na wybrzeże nieprzyjacielskie i poczęli je pustoszyć, aż w końcuNikander46 uderzył na nich z głębi lądu, odebrał im łupy i ścigał ich aż dookrętów.Wobec tego z powrotem pociągnęli ku Samos, a tymczasem skończyłsię okres dowództwa Liwiusza.26.W tym samym czasie syn Antiocha, Seleukos, pustoszył kraj Eumenesa ioblegał Pergamon, zamknąwszy mieszkańców w mieście.Stąd też Eumenesczym prędzej popłynął do Elei47, portu swego państwa, a razem z nim LucjuszEmiliusz Regillus48, który przejął po Liwiuszu dowództwo nad flotą.Przyszłoteż Eumenesowi z pomocą 1000 piechoty i 100 doborowych jezdzców od sprzy-mierzonych Achajów, pod dowództwem Diofanesa.Ten, zobaczywszy z murówżołnierzy Seleukosa bawiących się i popijających beztrosko, nakłonił Perga-meńczyków, aby razem urządzili wypad na nieprzyjaciół.Kiedy ci się na to nieodważyli, wezwał do broni swoich tysiąc piechurów i 100 jezdzców, wypro-wadził ich pod mury i tam ustawił nie podejmując żadnej dalszej akcji.Nie-46Omyłka Appiana lub kopisty; według Liwiusza (XXXVII 13, 9) był to MacedończykAndronikus, dowódca załogi stojącej w Efezie.47Elea (Elaia), port Pergamonu u ujścia rzeki Kaikus.48Lucjusz Emiliusz Regillus, pretor r.190; z powodu zwycięstwa swego pod Myonnesosodbył triumf 1 lutego 189 r. 251przyjaciele długi czas lekceważyli ich sobie, że ich tak niewielu i nie śmiąpodjąć walki wręcz.Ale Diofanes uderzył na nich, kiedy sobie przygotowywalijedzenie, rzucił postrach na przednie straże i zmusił je do ucieczki.Podczas gdyinni zrywali się do broni, kiełznali konie albo też uganiali za uciekającymi, czyteż z trudnością dosiadali płoszących się, zaznaczył wspaniale swoją przewagęna oczach Pergameńczyków, którzy nawoływali nań z góry z murów, ale nawetw tej sytuacji nie ośmielili się urządzić wypadu.Diofanes zabiwszy, ilu się dałow tym szybkim niejako popisie, i zdobywszy pewną ilość jeńców tudzież konipośpiesznie zawrócił.Następnego dnia znowu ustawił swych Achajów podmurami, ale Pergameńczycy i tym razem z nich nie wyszli.Seleukos zbliżył siędo niego z wielkim oddziałem jazdy wyzywając go do walki.Ale Diofanes nieruszał się tym razem stojąc pod samym murem, a tylko wyczekiwał.Seleukoswytrwał do południa, ponieważ jednak już mu się konie znużyły, zawrócił zpowrotem.Wówczas Diofanes uderzył na ostatnie jego szeregi, wprawił je wzamieszanie, zadał im straty, ile się i teraz dało, po czym zaraz zawrócił zpowrotem pod mur [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Tematy