[ Pobierz całość w formacie PDF ]
."Oda do m³odoœci" i "Romantycznoœæ" jako utwory programowe"Oda do m³odoœci" odzwierciedla przemiany w literaturze.Jest wierszem programowym m³odzie¿y - wyrós³ z atmosfery œrodowiska filomatów.Z jednej strony utwór zwi¹zany jest z oœwieceniem (koniecznoœæ podporz¹dkowania jednostki spo³eczeñstwu; utylitaryzm, wiara w mo¿liwoœæ ulepszenia œwiata, idea³y przyjaŸni, jednoœci), odwo³uje siê do gatunku - ody, motywów mitologicznych - Heraklesa, Hebe, z drugiej strony - tworzy romantycznego przywódcê.Osobo-woœæ ta z entuzjazmem wzywa m³odych do przemiany starego œwiata, egoizmowi "starych" przeciwstawia altruizm "m³odych".Poeta kieruje has³o: "Tam siêgaj, gdzie wzrok nie siêga; ³am czego rozum nie z³amie".Kompozycja utworu opiera siê na antynomiach (jasnoœæ - ciemnoœæ, piek³o - niebo, postêp - zacofanie) - Mickiewicz podkreœla, i¿ œwiatem rz¹dz¹ sprzecznoœci.Romantyk ma dar widzenia przysz³oœci - jest profet¹.Ballada "Romantycznoœæ" dotyczy prze¿yæ ob³¹kanej Karusi po œmierci ukochanego Jaœka oraz polemiki narratora ze Starcem.Istnieje motyw z folkloru - zjawia siê duch kochanka - ³¹cznoœæ œwiata ¿ywych i zmar³ych.Ob³¹kanie dla romantyków stanowi wyraz niezwyk³ego ¿ycia wewnêtrznego; sensualnego postrzegania rzeczywistoœci.Zjawê widzi tylko Karusia, prosty lud wierzy w jej obecnoœæ, a Starzec uwa¿a za niemo¿liwe istnienie ducha.Mi³oœæ przeciwstawia siê rozumowi: "Czucie i wiara silniej mówi do mnie, ni¿ mêdrca szkie³ko i oko".Pojawiaj¹ siê antynomie (œwiat materialny - duchowy, prawdy ¿ywe - martwe).Gnozeologiczna (dotycz¹c¹ przedmiotu i sposobu poznawania œwiata) dyskusja koñczy siê s³owami: "Miej serce i patrzaj w serce"
[ Pobierz całość w formacie PDF ]