[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Lekarze niech ich lecząbezpłatnie.%7łołnierze niech nic nie dają wróżbitom.Niech skromniezachowują się w gospodach.Kto wywoła spór, ma być wychłostany".Znalazłem niedawno w Bibliotece Ulpiańskiej w starej kronice listboskiego Waleriana o cesarzu Aurelianie; wypada przytoczyć go do-słownie: Walerian August pozdrawia konsula Antonina Gallusa.W poufnym liście obwiniasz mnie o to, że mego syna Galiena od-dałem pod opiekę Postumusa, a nie Aureliana, chociaż i wojsko,i chłopca należało powierzyć surowszemu; nie myślałbyś tak dłu-żej, gdybyś lepiej znał surowość Aureliana; jest pozbawiony umiaru,gwałtowny i ponury, i zupełnie nie przystosowany do naszych cza-sów.Biorę zaś wszystkich na świadków, że nawet ja się bałem, bytakże wobec mego syna nie okazał się zbyt okrutny, gdyby ów, z na-tury skłonny do żartów, pozwolił sobie na jakąś lekkomyślność."Przytoczony list dowodzi, jak bardzo surowy był Aurelian, skoronawet Walerian twierdzi, że się go obawiał.Zachował się również inny list Waleriana, zawierający pochwałyAureliana.Wydobyłem go z dokumentów prefektury miejskiej (bokiedy Aurelian przybył do Rzymu, ustanowiono nagrody stosowniedo jego godności).Kopia listu: Walerian August pozdrawia pre-fekta miejskiego Cejoniusza Albina.Chciałbym wprawdzie, żeby wszystkim najbardziej państwu oddanym mężom przyznano o wielewiększe wynagrodzenie, niż tego wymaga ich stanowisko, zwłaszcza,gdy ich życie godne jest tego zaszczytu (nagroda za zasługi powinnahowiem być niezależna od piastowanej godności); wskutek suro-wości społeczeństwa nikt jednak nie może otrzymać z danin pro-wincji więcej, niż na to pozwala godność jego stanu.Aurelianowi,człowiekowi niezwykle dzielnemu, poleciliśmy, by doglądał wszyst-kich obozów i zaprowadził w nich porządek; jak stwierdza całewojsko, my i państwo, zawdzięczamy mu tak wiele, że niemal niesposób go godnie czy nadto hojnie obdarować.Czy coś przyćmiewa13jego sławę? Czy nie należy go porównać z Korwinami i Scypio-nami? On uwolnił Ilirię, przywrócił porządek w Galii; on jako wódzświeci wszystkim przykładem.Nic ponadto nie mogę już przyznaćtak wybitnemu mężowi, by odwdzięczyć mu się za spełniony obo-wiązek.Nie pozwala na to państwo, którym kierować należy roz-sądnie i dobrze.Dlatego racz, najdroższy kuzynie, przydzielać wyżejwymienionemu mężowi, jak długo będzie w Rzymie, szesnaście bo-chenków dobrego chleba żołnierskiego, czterdzieści bochenków żoł-14nierskiego chleba obozowego, dwadzieścia kwart wina stołowego,pół wieprzka, dwa koguty, trzydzieści funtów wieprzowiny, czterdzie-ści funtów wołowiny, pół kwarty oleju, jako też pół kwarty mary-naty rybnej, pół kwarty soli, dostateczną ilość zieleniny i jarzyn.Ponieważ należy mu dać coś więcej, dopóki pozostanie w Rzymie,wyznacz mu dodatkową ilość paszy, a jemu samemu wydzielaj na15codzienne wydatki po dwa aureusy antoniniańskie , po pięćdziesiątdrobnych srebrnych monet filipejskich16 i po sto denarów brązo-wych.Resztę dostarczą mu prefekci skarbu".Szczegóły te mogą się komuś wydać błahe i niepoważne, leczmoja dociekliwość przed niczym się nie cofa.Tak więc Aurelianwielokrotnie sprawował dowództwo, wiele razy był trybunem i bli-sko czterdzieści razy w różnych okolicznościach zastępował wodzówi trybunów.Objął nawet stanowisko zajmowane dotąd przez Ulpiu-17sza Krynitusa (ten, jak sam mówił, pochodził z rodu Trajana, byłw istocie człowiekiem bardzo dzielnym i podobnym do Trajanai przedstawiony jest wraz z Aurelianem na obrazie w świątyni bogaSłońca, a Walerian zamierzał mu nawet powierzyć stanowisko Ceza- ra), dowodził wojskiem, przywracał dawne granice i rozdzielał łupyżołnierzom; Trację hojnie zaopatrzył w woły, konie i niewolników,kupionych i wziętych do niewoli; zdobycze umieścił na Palatynie;w prywatnej wiejskiej posiadłości Waleriana zgromadził pięciusetniewolników, dwa tysiące krów, tysiąc klaczy, dziesięć tysięcy owieci piętnaście tysięcy kóz.Kiedy Walerian zasiadł w termach w Bizan-cjum, Ulpiusz Krynitus publicznie mu dziękował, mówiąc, że Wa-lerian miał o nim dobrą opinię, skoro na zastępcę wyznaczył muAureliana.Dlatego postanowił go adoptować.Warto zapoznać się z listem dotyczącym Aureliana i z samą adop-cją.List Waleriana do Aureliana brzmi: Gdyby był ktoś inny, naj-milszy Aurelianie, kto mógłby objąć stanowisko Ulpiusza Krynita,porównywałbym jego męstwo i zapobiegliwość z twoją.Teraz, ponie-waż nie mogłem znalezć nikogo lepszego od ciebie,18 ty podejmij sięprowadzenia wojny od strony Nikopolis,19 by nie stanęła nam naprzeszkodzie choroba Krynita
[ Pobierz całość w formacie PDF ]