[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.libertatem iustam, stawali się pełnoprawnymi obywatelami rzymskimi.Ci natomiast, którzy otrzymali po prostu libertatem, byli przyłączani tylko do dediticii, tj.do nieprzyjaciół, którzy poddali się w okresie wojny.ROZDZIAŁ 40-42 99wyszczególniając liczbę, położenie, różne rodzaje tych, którzy mogą być wyzwoleni, ale ten jeszcze dodał warunek, że ktoś kiedykolwiek przedtem więziony lub torturowany nie może osiągnąć obywatelstwa w żadnej postaci.Również dołożył gorliwych starań, aby wskrzesić dawny obyczaj i strój.Raz na wiecu ludowym zawołał z oburzeniem na widok tłumu pospólstwa odzianego w ciemne opończe:Oto Rzymianie, świata panowie, naród w togi strojny.(Werg.Eneida, I 282)Wnet potem dał zlecenie edylom, aby odtąd nie dopuszczali nikogo do forum i okolicznych ulic inaczej ubranego jak w togę, bez wierzchnich płaszczy.41.Hojność świadczył wszystkim stanom często i w różnych okolicznościach.Oto kiedy podczas triumfu po wojnie aleksandryjskiej zwiózł do Rzymu skarb królów egipskich, spowodował taki nadmiar pieniędzy na rynku, że przy jednoczesnym spadku stopy procentowej bardzo poszła w górę cena ziemi.Później też, ilekroć zbywało pieniędzy wskutek konfiskat majętności osób skazanych wyrokiem, chętnie je pożyczał bezprocentowo na pewien określony czas tym, którzy mogli się wykazać zabezpieczeniem majątkowym dwukrotnym [w stosunku do sumy pożyczanej].Wysokość stawki pieniężnej wymaganej dotychczas od senatora powiększył z ośmiuset tysięcy do miliona dwustu tysięcy sestercjów, nie dość zamożnym różnicę sam dopełnił.Często udzielał ludowi zapomóg pieniężnych różnej wysokości: to po czterysta, to po trzysta, niekiedy po dwieście pięćdziesiąt sestercjów na głowę, nie pomijając nawet dzieci, chociaż wedle dotychczasowego obyczaju otrzymywała je młodzież dopiero powyżej lat dziesięciu.W czasach drożyzny chleba często 174 wydawał na głowę zboże po bardzo niskiej cenie albo zgoła darmo oraz podwoił wartość pieniężną talonów.42.Że jednak władcą był dbałym o dobro narodu więcej niż o uznanie mas, mogą świadczyć następujące fakty.Oto gdy kiedyś lud uskarżał się na brak i drożyznę wina, zganił go August surowo w te słowa, że „jego zięć, Agryppa, przeprowadziwszy liczne wodociągi, dostatecznie zatroszczył si? o to, aby ludzie nie cierpieli pragnienia".Innym razem, gdy lud przypominał mu zbyt natarczywie o przyrzeczonej zapomodze pieniężnej, odpowiedział, że „chyba zasługuje na wiarę, iż słowa dotrzyma".To znowu, gdy lud domagał się pieniędzy, których mu nawet nie obiecano, zarzucił mu August w edykcie nieobyczajność i bezwstyd oraz zapowiedział stanowczo, że „nie da, choć dać zamierzał".Dowiedziawszy się, że w związku z zapowiedzianą zapomogą mnóstwo niewolników wyzwolono i wpisano na listę obywateli, ogłosił niemniej surowo i bezwzględnie, że nie otrzymają zapomogi pieniężnej ci, którym nie obiecywał.Reszcie obywateli dał mniej.174Dwanaście razy według jego Index rerum a se gestarum.100BOSKI AUGUSTniż zapowiedział aby wyznaczonej sumy nie przekroczyć.Raz znowu podczas wielkiego nieurodzaju 175, nie mogąc znaleźć innych środków zaradczych, usunął z Rzymu niewolników wystawionych na sprzedaż, gladiatorów, wszystkich cudzoziemców z wyjątkiem lekarzy i nauczycieli oraz część niewolniczej służby domowej.Wtedy dopiero wyrównał niedostatek żywności.Pisze wówczas, że „porwała go ochota zniesienia na zawsze publicznego rozdawnictwa zboża, ponieważ uprawa ziemi upada, a rolnik liczy na zboże darmowe; jednak przy tym zamiarze nie wytrwał, w przekonaniu, że zwyczaj ten w przyszłości i tak na pewno ulegnie wskrzeszeniu jako narzędzie w walce o uznanie ludu".Ale później tak to miarkował, ażeby w równym stopniu uwzględniać interesy rolnika, kupca i ludu miejskiego.43.W urządzaniu igrzysk prześcignął wszystkich poprzedników zarówno pod względem ilości widowisk, jak bogactwa pomysłów oraz przepychu.Sam mówil76, że „urządzał igrzyska w swoim imieniu czterokrotnie, a za innych urzędników, którzy albo byli nieobecni, albo na to za biedni, dwadzieścia trzy razy".Niekiedy dawał uliczne przedstawienia w poszczególnych dzielnicach stolicy, na wielu jednocześnie scenach, przy udziale aktorów * mówiących wszystkimi językami
[ Pobierz całość w formacie PDF ]